Thực hiện Quyết định số 468/QĐ-TTg ngày 23/3/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh (MCBGTKS) giai đoạn 2016-2025, Trung tâm Y tế huyện Tiên Du đã xây dựng mô hình lồng ghép nội dung kiểm soát MCBGTKS giai đoạn 2021 - 2025, nhằm từng bước khống chế và giảm tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh (số trẻ trai/100 trẻ gái) tiến tới đưa tỷ số này trở lại mức tự nhiên, góp phần thực hiện thành công mục tiêu ổn định cơ cấu dân số, thúc đẩy bình đẳng giới, ổn định xã hội.
Năm 2021, tỷ số giới tính khi sinh tại huyện Tiên Du ở mức rất cao (129,6 bé trai/100 bé gái). Nguyên nhân cơ bản là truyền thống văn hóa trọng nam hơn nữ, muốn có bằng được con trai để nối dõi tông đường do ảnh hưởng của tư tưởng nho giáo. Nguyên nhân trực tiếp là tình trạng lạm dụng tràn lan các tiến bộ về kỹ thuật và công nghệ trong việc chẩn đoán và lựa chọn giới tính thai nhi. Các nguyên nhân phụ trợ khác là quy mô gia đình ít con đã và đang được chấp nhận phổ biến, an sinh xã hội cho người cao tuổi chưa được đảm bảo tốt.
Trong những năm qua, công tác truyền thông Dân số - KHHGĐ đã được triển khai đồng bộ, tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động trong cộng đồng xã hội.
Từ năm 2021 đến nay, Trung tâm Y tế huyện đã phối hợp tổ chức 01 hội nghị tập huấn nghiệp vụ nâng cao năng lực truyền thông cho 69 cộng tác viên dân số; 01 hội nghị tập huấn cho 42 giáo viên các trường THCS với nội dung nghiệp vụ công tác truyền thông về giảm thiểu tình trạng MCBGTKS; 32 buổi sinh hoạt ngoại khóa tại các trường THCS và THPT với tổng số 6.240 học sinh tham dự; 28 hội nghị chuyên đề về MCBGTKS cho cấp ủy đảng, chính quyền và các đoàn thể tại địa phương, người có uy tín trong cộng đồng, cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ với tổng số 1.400 lượt người tham dự; Làm 14 pano tuyên truyền giảm thiểu tình trạng MCBGT khi sinh cấp cho 14 xã, thị trấn.
Qua ba năm triển khai hoạt động, tỷ số giới tính khi sinh đã có xu hướng giảm : Năm 2021: 129,6 trẻ trai/100 trẻ gái; năm 2022: 120,9 trẻ trai/100trẻ gái; năm 2023, tỷ số này là 112,6 trẻ trai/100 trẻ gái.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác Dân số - KHHGĐ trên địa bàn huyện còn một số tồn tại, hạn chế như: Mức sinh thời kỳ vừa qua tuy được duy trì, nhưng tỷ lệ sinh con lần 3 trở lên có xu hướng tăng rất cao: Năm 2021 là 28,69%, năm 2022 là 28,26% và năm 2023 là 25,81%.
Vì vậy, ngành Y tế xác định, việc đẩy mạnh công tác truyền thông giáo dục về dân số-KHHGĐ là việc làm thường xuyên và lâu dài, nhằm thay đổi nhận thức của mọi người dân, giải quyết tình trạng tăng sinh, sinh lần thứ ba trở lên và mất cân bằng giới tính khi sinh.
Quang Minh